Tekst: Ing. K. Gardebroek - Katten- en hondenvoedingsdeskundige

Er wordt tegenwoordig veel onderzoek gedaan naar de voedingsbehoeften en eetgewoonten van de kat. Helaas worden de resultaten van deze uitslagen meestal verwerkt in een technisch verslag met vaktermen die niet altijd even begrijpelijk zijn. Om deze resultaten toch enigszins toegankelijk te maken, worden in onderstaand artikel meerdere feiten naar voren gebracht over voeding voor de kat.

Geen twee rassen zijn gelijk

Tussen de katachtigen en onze huiskatten zitten eeuwen van domesticatie. Maar ook de diverse rassen onderling variëren enorm. Alleen al het formaat van een Maine Coon en een Singapura is een wereld van verschil. En vergelijk de bouw van de kop van een Pers en een Siamees: het onderscheid is duidelijk zichtbaar.
Niet alleen het uiterlijk maar ook het gedrag en de eetgewoonten zijn kenmerkend voor een ras. Onderzoek heeft aangetoond dat een kat gemiddeld 10 keer per dag eet. Maar een Maine Coon eet gemiddeld 11 keer op een dag, terwijl de Siamees tot wel 22 keer per dag naar zijn etensbak toe wandelt.
Ook de manier van het opnemen van de voeding loopt bij de rassen uiteen. Een Pers gebruikt de onderkant van zijn tong om de voeding op te pakken terwijl de Maine Coon hiervoor de bovenkant van zijn tong en regelmatig zelfs zijn lippen gebruikt.

Gebalanceerde voeding

Tegenwoordig zijn er zeer veel complete hoogwaardige voedingen te verkrijgen bij de dierenspeciaalzaken. Deze voedingen zijn door de fabrikant zorgvuldig samengesteld. Het is dan ook af te raden om hier voedingssupplementen bij te geven. Deze verstoren immers de balans in de voeding. Een bakje vers water bij de brokken is voldoende. De kat kan dan drinken wanneer hij wil. 
Zelf een goede voeding samenstellen vergt veel tijd en kennis. Gevogeltevlees heeft bijvoorbeeld een heel andere minerale samenstelling dan rundvlees. Gekeken moet dus worden wat daar als aanvulling het beste bij past. 

Katachtigen zijn carnivoren, maar dit is inclusief de maaginhoud van de prooi. Die bestaat voornamelijk uit plantaardige materialen (waaronder koolhydraten) die al deels zijn voorverteerd. Uit onbewerkt plantaardig materiaal (zoals ongekookte groenten of fruit) kan de kat niet of nauwelijks voedingsstoffen opnemen.
De meeste droogvoedingen zijn geëxpandeerde brokken. Dit wil zeggen dat de brokken onder hoge temperatuur en druk worden gemaakt. Dit is min of meer te vergelijken met maïskorrels verwerken tot popcorn. Het expanderen heeft als resultaat dat de koolhydraten beter verteerbaar worden voor de kat. 
Het is dus erg moeilijk om een om zelfbereide voeding volledig en gebalanceerd te maken. En tekorten in de voeding kunnen ingrijpende gevolgen hebben.

Afwisseling van voeding is antropomorfisch zoals dat met een mooi woord heet. Dit wil zeggen dat de mens uitgaat van zijn eigen gewoonten. Wij zouden het saai vinden om iedere dag hetzelfde te eten: dus de kat ook. Niets is echter minder waar: voor een kat is het juist belangrijk iedere dag hetzelfde te eten. Zijn maag- darmstelsel stelt zich in op een bepaalde voeding. Bij een abrupte voerovergang is er zelfs kans op diarree. Daarom wordt bij een voerovergang ook geadviseerd om de nieuwe voeding een paar dagen in toenemende hoeveelheid met de oude voeding te mengen.

Gezondheidsvoeding

Om een hoge verteerbaarheid van voeding te bereiken zoals dat bij premium (hoge kwaliteit) voedingen het geval is, is het noodzakelijk om gebruik te maken van hoogwaardige ingrediënten. Dit zijn dan ingrediënten die ook voor menselijke consumptie geschikt zijn. Uiteraard worden risicovolle organen als hersenen, milt en ruggenmerg niet voor de premium voedingen gebruikt.
Daarnaast bevatten veel voedingen preventieve gezondheidsmaatregelen door ingrediënten die bijvoorbeeld tandsteen helpen voorkomen, ouderdomsverschijnselen bestrijden en voor bescherming van de gewrichten zorgen. Tevens helpen veel voedingen voor volwassen katten blaasgruis (met name struviet; een vorm van blaasgruis waar de volwassen kat gevoelig voor is) te voorkomen. Dit alles zorgt ervoor dat er regelmatig wordt gesproken over “gezondheidsvoeding”.

Antioxidanten

Antioxidanten vervullen zoveel functies ten gunste van de gezondheid, dat ze momenteel één van de meest onderzochte stoffen zijn. Ze bestrijden ouderdomsverschijnselen, dragen bij aan de preventie van hart- en vaatziekten, bepaalde soorten kanker, zenuwziekten, staar en ziekten die veroorzaakt worden door lichamelijke inspanning.
Stoffen in de voeding die een antioxidatieve werking hebben zijn bijvoorbeeld vitamine E, vitamine C, bèta-caroteen, sommige sporenelementen en taurine. Deze worden door de voedingsproducten meestal apart toegevoegd zodat de hoeveelheid en de verhouding tussen de antioxidanten optimaal is.

Houdbaarheid

Zelf bereide voeding en blikvoeding zijn gevoelig voor bederf. Ze kunnen daardoor niet de hele dag aan de kat aangeboden worden. En dat terwijl deze zo graag 10 keer per dag een klein beetje eet!